Veel inwoners van Sint-Pieters-Leeuw gaan gebukt onder overlast door zwaar vrachtverkeer dat - ondanks een verbod - door hun straten blijft denderen.

Groen Sint-Pieters-Leeuw stelt voor om het probleem van illegaal vrachtverkeer aan te pakken door middel van het inzetten van ANPR-camera’s in een vrachtwagenschild. Daarbij worden alle camera’s in de gemeente ingezet om doorgaand vrachtverkeer van de ene kant van de gemeente naar de andere kant te beboeten. 

In veel straten in Sint-Pieters-Leeuw is er overlast door zwaar doorgaand vrachtverkeer. Het gaat vooral om de straten aan de Noord-Zuidas (Pedestraat, Vlezenbeeklaan, Edouard Rooselaersstraat), maar ook op andere wegen is er sprake van overlast. In deze straten geldt al jaren een tonnagebeperking, maar bestuurders negeren deze massaal, mede door een uiterst lage pakkans door gebrek aan prioriteit bij de politie en gemeentebestuur. Bewoners ervaren overlast door lawaai (ook ‘s nachts), trillingen en onveilige situaties op straat. Ze kaarten dit probleem al vele jaren aan bij het gemeentebestuur, maar krijgen als antwoord dat het moeilijk is om er iets aan te doen.

Aanpak

Volgens Groen is er echter wel een werkbare oplossing om ervoor te zorgen dat de tonnagebeperkingen in Sint-Pieters-Leeuw wel worden nageleefd: door middel van vrachtwagenschild met ANPR-camera’s.

Aan de randen van de gemeente Sint-Pieters-Leeuw staan ANPR-camera’s opgesteld (zie kaart). Aan de hand van nummerbordherkenning kan eenvoudig worden vastgesteld of een vrachtwagen de tonnagebeperking overtreedt of dat er sprake is van laden en lossen. Op basis van de huidige ANPR-camera’s is er al een bijna volledig dekkende ring rondom de Noord-Zuid-as in de gemeente geplaatst. Er moet immers worden opgemerkt dat het vrachtverkeer dat in overtreding vooral binnendoor rijdt omdat het denkt sneller te zijn. 

Als we steeds de tijden van inrijden aan de rand van het het schild vergelijken met de tijd van het uitrijden, dan kunnen we op basis van een redelijke snelheid bepalen of er sprake is van laden en lossen of van lokaal verkeer door een ondernemer met een vestiging in het gebied van het schild. Een vrachtwagen die vertrekt van binnen in het schild wordt nooit aangemerkt, omdat het slechts op één plaats een ANPR-camera passeert.

Voorbeeld: Wanneer een vrachtwagen eerst in het zuiden van de gemeente een ANPR camera passeert (bijvoorbeeld aan de Pepingensesteenweg) en vrij vlot daarna in het noorden (bijvoorbeeld aan de Postweg) kan met zekerheid vastgesteld worden dat er geen sprake is van laden en lossen of lokaal verkeer. 

Link naar de volledige kaart met alle ANPR-camera’s in Sint-Pieters-Leeuw.

Gaten in het schild

Wanneer we alle mogelijke routes tussen noord en zuid afgaan, dan is er bijna geen enkele manier om (op basis van de huidige ANPR camera’s) aan het begin en aan het einde van de route ongemerkt te passeren. De enige ontbrekende schakel is de Appelboomstraat ter hoogte van Frituur Vijfhoek. Wanneer daar één aanvullende ANPR-camera geplaatst zou worden, kan het schild volledig gesloten worden. Tijdens een proefperiode kan hier ook periodiek handmatig gehandhaafd worden door de politie.

Gemeentelijke voorwaarden

Het gemeentebestuur zelf stelt drie voorwaarden aan een ‘haalbaar’ plan voor het handhaven van de tonnageperking. Het plan voor een vrachtwagenschild voldoet aan al deze drie voorwaarden.

1. Probleem niet verschuiven naar lokale wegen
   Hier is geen sprake van, aangezien vrachtverkeer dat op welke manier dan ook door de gemeente rijdt, op enig punt binnen en buiten komt via een ANPR-camera.  De route binnen het schild doet er dan in feite niet toe.
   Aangezien vrachtverkeer illegaal binnendoor rijdt om sneller te zijn, zullen ze geen smalle weggetjes nemen, dat doet immers hun veronderstelde tijdswinst teniet. Daarnaast kan de politie eenvoudig periodiek controleren op deze wegen. 
2. Werkbaar alternatief voor regionaal vrachtverkeer
   Het regionaal vrachtverkeer ziet aan verkeersborden op de uitvalswegen dat er een zonebeperking is voor doorgaand vrachtverkeer. Het hoeft geen moeilijke manoeuvres uit te halen, maar kan gewoon haar weg vervolgen via de hoofdwegen, zoals N6, N8 en Brusselse ring.
   Het is een politieke keuze om regionaal vrachtverkeer vanuit buurgemeenten als Beersel, Halle en Dilbeek toe te staan om via de Noord-Zuidas binnendoor te laten rijden. Op basis van de huidige tonnagebeperkingen is dat nu niet toegestaan. Een vrachtwagenschild kan dit dus niet verder beperken. 
3. Gekoppeld aan een efficiënt handhavingssysteem met aanvaardbare werklast
   Vanwege de berekeningen van de tijd tijdens in- en uitrijden kan het systeem zelf op basis van de gemiddelde snelheid van vrachtverkeer bepalen of er sprake was van doorrijden of van laden en lossen. Wanneer vrachtverkeer van een bedrijf binnen de zone komt, wordt er vanzelf niet geregistreerd, aangezien er geen inrijtijd is vastgesteld. Er is dus in principe geen extra werklast nodig om uitzonderingen te registreren. Indien de gemeente wenst om uitzonderingen toe te staan (wat volgens ons niet nodig is), kan dat op basis van een simpele whitelist, waarin een erkende ondernemer geautomatiseerd een nummerplaat kan indienen.

Proefproject

Groen stelt voor om een proefproject te starten, met gebruikmaking van de huidige infrastructuur. Op basis van de huidige ANPR-camera’s kan nu al berekend worden hoeveel vrachtverkeer de tonnagebeperking negeert en illegaal gebruik maakt van de Noord-Zuidas. In een eerste fase kan de data gebruikt worden voor intern onderzoek, maar in een volgende tweede fase kunnen de bedrijven gericht worden aangeschreven door de gemeente - eventueel zonder boetes, maar met een waarschuwing. In een derde fase kunnen daadwerkelijk boetes worden uitgeschreven.